ESKİŞEHİR | Elazığ | Hatay | Zonguldak | Konya | Giresun | İstanbul | Yozgat | Kayseri ve Diğer Tüm İller ...
TR − TL
English
Hesabım
Sepetim
Gıda üretiminde “en küçük detay” bazen en büyük riske dönüşür: üretim sahasında kullanılan kalem, ekipman üstünde unutulabilir, düşebilir veya kırılabilir. Bu yüzden birçok işletme; yabancı cisim riskini azaltmak için algılanabilir kalem(detectable kalem / metal dedektör kalemi) ve genel olarak X-Ray ve metal detektöründe algılanabilir ürünler kullanır.
Bu rehberde; algılanabilir kalem nedir, neden kritik, nasıl seçilir, “gıdaya uygun / gıda ile temasa uygun” ne anlama gelir ve satın alırken nelere bakılır adım adım anlatıyorum.
Algılanabilir kalem, üretim hattında olası bir kayıp/kırılma durumunda:
🧲 Metal dedektörde tespit edilebilecek,
🩻 (Uygun ürünlerde) X-Ray cihazında görünür olacak şekilde tasarlanmış endüstriyel kalemdir.
Klasik kalemler; plastik gövde, küçük parçalar ve kırılgan yapı nedeniyle “yabancı cisim” riskini artırabilir. Algılanabilir kalemler ise bu riski azaltmak için özel tasarım yaklaşımıyla üretilir.
İkisi aynı şey değildir; çoğu işletmede hedef ikisini birlikte sağlamaktır.
Metal dedektör; metal içeriğe duyarlıdır. Ancak tespit performansı; ürün tipi (ıslak/kuru/donuk), hat ayarları, açıklık ölçüsü ve parçanın duruşu gibi faktörlerden etkilenebilir. Bu yüzden kalemin “algılanabilir” olması kadar, doğru kullanım ve doğru ürün seçimi de önemlidir.
X-Ray sistemleri yoğunluk farkını görür. Bu nedenle X-Ray algılanabilir ürünlerde özel katkılar/kompozit yapılar kullanılabilir. Ama unutmayın: her X-Ray cihazının hassasiyeti ve proses koşulları farklıdır.
Kısacası: Sadece “metal detectable” değil; mümkünse metal + X-Ray detectable yaklaşımı, gıda güvenliği için daha güçlü bir emniyet ağı kurar.
Bu kavramlar işletmeler için kritik çünkü üretim sahasındaki birçok yardımcı ekipman (kalem, spatula, kazıyıcı, numune kaşığı vb.) gıdaya doğrudan veya dolaylı temas edebilir.
Satın alma sürecinde şu ayrımı netleştirin:
🍽️ Gıda ile temasa uygun (food contact compliant): Malzeme kompozisyonu açısından gıda temasına uygunluk beyanı/uygunluk bilgisi.
🧪 Proses uygunluğu: Sıcaklık, kimyasal dayanım, yıkama/temizlik ve kırılma riski gibi sahadaki gerçek koşullar.
Önemli: “Gıdaya uygun” demek tek başına yetmez; algılanabilirlik + dayanıklılık + hijyen tasarımıbirlikte düşünülmelidir.
Algılanabilirlik sadece kalemle sınırlı değildir. İşletmeler genelde şu grupları standartlaştırır:
✍️ Algılanabilir kalem / marker / tükenmez
🧤 Algılanabilir PPE (belirli alanlarda)
🧰 Algılanabilir el aletleri (bıçak sapı, tornavida, küçük aparatlar vb.)
🧼 Algılanabilir temizlik ekipmanları (kazıyıcı, fırça parçaları vb.)
🧱 Algılanabilir plastik parçalar / sarf ekipmanlar (proses ekipmanı üzerindeki küçük komponentler)
Tüm bu ürünler aynı amaca hizmet eder: yabancı cisim riskini azaltmak ve olası kontaminasyonda tespiti kolaylaştırmak.
Aşağıdaki kontrol listesini teklif/tedarik süreçlerinde kullanın:
✅ Ürün metal dedektörde algılanabilir mi?
✅ Ürün X-Ray’de algılanabilir mi?
✅ Gövde + iç aksam + refill tamamı algılanabilir mi?
✅ Kırılmaya dayanıklı (shatter-resistant) tasarım var mı?
✅ Küçük sökülebilir parça sayısı minimum mu?
✅ Renk kodlama ile alan bazlı yönetim yapılabiliyor mu?
✅ “Gıda ile temas uygunluğu” için beyan/uygunluk bilgisi var mı?
✅ Sahadaki metal dedektör/X-Ray cihazınızla doğrulama testi planlandı mı?
✅ Kullanım talimatı: kayıp/hasar durumunda aksiyon prosedürü hazır mı?
🧭 Renk kodlayın: Üretim alanı, bakım alanı, kalite alanı, depo vb. için farklı renkler.
🧷 Kayıt altına alın: Kalem sayımı, alan giriş-çıkış kontrolü, kayıp bildirimi.
🧰 Alan standardı yapın: “Bu alanda sadece algılanabilir ürün” kuralını netleştirin.
🧪 Doğrulama testi: Kendi hattınızda, kendi cihaz ayarlarınızla test ederek karar verin.
Algılanabilir kalem ve benzeri gıda güvenliği ürünlerini tek bir kategoride toplamak işinizi hızlandırır. İlgili sayfaya buradan ulaşabilirsiniz:
➡️ https://www.propazar.com/detectable-urunler
Algılanabilir kalem; kayıp/kırılma gibi durumlarda metal dedektör ve (uygunsa) X-Ray sistemlerinde tespit edilebilmek üzere tasarlanır. Normal kalemler çoğu durumda tespit edilemeyebilir.
Kesinlik iddiası doğru değildir. Tespit; ürün tipi, cihaz ayarı, açıklık ölçüsü ve parçanın konumuna göre değişebilir. En doğru yaklaşım, kendi hattınızda doğrulama testidir.
X-Ray sistemleri yoğunluk farkı ile çalışır. Bu yüzden X-Ray algılanabilir ürünlerde özel malzeme/katkı yapıları bulunabilir. Yine de cihaz hassasiyeti ve proses koşulları sonucu etkiler.
Bu ifade; ürünün malzeme bileşenlerinin gıda ile temas açısından belirli gereksinimlere uygun olabileceğini anlatır. Ancak proses uygunluğu (ısı, kimyasal, kırılma riski, hijyen) ayrıca değerlendirilmelidir.
En yaygın: gıda-içecek, ilaç, kozmetik, ambalaj, hijyen ürünleri ve yüksek kalite kontrol gerektiren tüm üretim alanları.
Risk yönetimi açısından işletmeler; küçük parça riskini azaltmak için retraktabl tasarımları tercih edebilir. Yine de sahadaki kullanım alışkanlığına göre karar verilmelidir.
